Edirne'nin İpsala ilçesinde MS4 TANAP İstasyonu'ndaki TANAP Avrupa Bağlantısı Açılış Töreni gerçekleştirildi. Yatırım tutarı yaklaşık 7 milyar dolar olan TANAP, bugün Yunanistan sınırında Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) üzerinden Avrupa'ya bağlandı. Avrupa tarafındaki süreçlerin tamamlanmasının ardından TAP üzerinden gaz sevkiyatına başlanacak.

Tarihi ana tanıklık ediyoruz

İpsala'daki törene, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de katıldı. Açılış töreninde konuşan Erdoğan, tarihi bir ana tanıklık ettiklerini belirterek, "Bunun, bölgesel bir proje, barış projesi olduğunu da özellikle vurgulamam lazım. Bu proje, her şeyden önce ülkelerimiz arasındaki köklü dostluğun sembolüdür." dedi.

"Bundan sonra asıl sorumluluk sınırın öte tarafındaki komşularımıza düşüyor"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TANAP'ın, Azerbaycan'dan Avrupa'ya uzanan 3 bin 500 kilometrelik enerji koridorunun en önemli parçası olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

"Bugün itibarıyla Azerbaycan'dan doğal gaz ülkemiz üzerinden 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçerek artık Avrupa'nın kapısına, yani buraya ulaştı. TANAP'la 16 milyar metreküplük Azerbaycan doğal gazının Türkiye ve Avrupa'nın istifadesine sunulması hayalden çıkıp gerçeğe dönüşmüştür. 16 milyar metreküplük bu gaz miktarının 6 milyarını biz, 10 milyarını ise Avrupa ülkeleri kullanacak. Nitekim 18 Kasım 2019 itibarıyla TANAP üzerinden Türkiye'ye taşınan gaz miktarı 3,23 milyar metreküpe ulaştı. İlerleyen yıllarda TANAP'ın taşıma kapasitesini önce 24 milyar metreküp ardından 31 milyar metreküpe çıkarmayı planlıyoruz. Bundan sonra asıl sorumluluk sınırın öte tarafındaki komşularımıza düşüyor. Avrupa'ya gaz sevkinin başlaması için TAP'ın bir an önce tamamlanması gerekiyor. İnşallah TAP'ın da 2020 yılı içinde tamamlanmasını bekliyoruz."

"Petrolü insandan değerli gören zihniyet dünyaya barışı getirememiştir"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir damla petrolü insan kanından, insan hayatından daha değerli gören zihniyetlerin, dünyaya barış ve huzur getiremediğini söyledi.

"Biz bu gemileri Akdeniz'den çekmeyiz"

Son dönemde Akdeniz'de yaşanan gelişmelere ilişkin Erdoğan, "Bağırmalarıyla, çağırmalarıyla biz bu gemilerimizi oradan çekmeyiz. Ülkemiz ne kendi hukukunun ne de Kıbrıs Türkü'nün çıkarlarının çiğnenmesine izin verir." diye konuştu.

Libya ile Türkiye arasında imzalanan mutabakata ilişkin önemli açıklamalarda bulunan Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:

Libya'yı tehdit etmeye başladılar

(Libya ile yapılan anlaşma) Anlaşma yapıldı, diğer ayakları da uygulamaya girecek. Libya'yı tehdit etmeye başladılar, anlaşma uygulanacak. Bu anlaşmanın diğer ayakları da aynen uygulamaya girecek ve bizim sondajlarımızdan çatışma ve kan değil, barış ve refah fışkıracaktır."

Libya ile mutabakatın içeriği

Türkiye ile Libya arasında 'Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası iki ülkeye önemli avantajlar sağlıyor. Bu adımla, belirlenen alanda balıkçılıktan, petrol ve doğalgaz aramaya kadar pek çok faaliyette söz hakkı Libya ve Türkiye'de olacak. Türkiye bu alanda petrol ve doğalgaz arama ve sondajı için ruhsatlandırma da yapabilecek. Varılan mutabakatla, Türkiye ile Libya arasındaki deniz sınırları çizildi. Marmaris, Fethiye, Kaş kıyı hattı ile Derne, Tobruk ve Bordiya kıyı hattı komşu oldu.

TANAP 20 ilden geçiyor

TANAP'ta ilk adım, Türkiye-Azerbaycan arasında 24 Aralık 2011'de imzalanan mutabakat zaptıyla atıldı. Bu kapsamda Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) tarafından TANAP Doğalgaz İletim AŞ kuruldu. Şirket, TANAP'ın tasarımı, inşaatı ve işletilmesini tamamlamak üzere proje sahibi olarak yetkilendirildi.

Projenin hukuki altyapısı 26 Haziran 2012'de İstanbul'da Türkiye ve Azerbaycan arasında imzalanan hükümetler arası anlaşma ve "Ev Sahibi Hükümet Anlaşması" ile oluşturuldu. Ev Sahibi Hükümet Anlaşması, 10 Eylül 2014'te TBMM tarafından onaylandı.

Hattın açılışı 12 Haziran 2018'de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'in katıldığı törenle Eskişehir'de gerçekleştirildi. Türkiye'ye TANAP'tan ekim sonu itibarıyla 3 milyar 180 milyon metreküp gaz geldi.

Toplam kapasitesi 16 milyar metreküp olan boru hattından Türkiye'ye gelen gaz miktarının yakın zamanda 6 milyar metreküpe çıkarılması hedefleniyor. Kalan 10 milyar metreküp doğal gaz ise TAP ile Avrupa'ya gönderilecek.

TANAP'ın Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan'ın Posof ilçesi Türkgözü köyünde başlayan yolculuğu, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 il ve 67 ilçeden geçerek Türkiye-Yunanistan sınırında sona eriyor.

TANAP'ta, SOCAR ve Güney Gaz Koridoru AŞ'nin yüzde 51, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin yüzde 30, BP'nin yüzde 12 ve SOCAR Türkiye Enerji AŞ'nin de yüzde 7 hissesi bulunuyor.