Şairin Dansı


Şairin kavalyesi kalemidir. Parmaklarıyla sardı mı incecik belinden, başlar şairin kelimelerle valsi.

Yazan derin çiziklerle kendi içini döker kağıdın bağrına. Okuyan kendini bulur her bir sözcüğün anlamında. Duygularda buluşmanın en iyi yollarından biridir şairin dansına tanıklık etmek.

Bugün de Türk Edebiyatının şairler tarihine yolculuk etmek istiyorum sizlerle. İlk Türk Şairimiz kimdir sorusunun yanıtıyla başlayalım tarihin şiir kokulu sokaklarındaki gezimize.

Adı bilinen ilk Türk Şairi Uygur Türkü Aprin Çor Tigin'dir. Tigin ünvanından bir şehzade olduğu anlaşılmaktadır. Tarihte şairi bilinen ilk şiirler ona aitttir.

Aprin Çor Tigin'in şiirlerinden biri maniye övgüdür. Sevgili isimli şiiri ise Türk Edebiyatının ilk aşk şiiridir. Uygurca olan ve altı kıtadan oluşan bu şiirin iki kıtasını günümüz Türkçesine çevirisiyle birlikte sizlerle paylaşıyorum. Oldukça yalın bir ifadeyle sevgiliye seslenen bu dizeler çoğumuzun uzun uzun anlatmaya çalıştığını kısa ve öz ne güzel anlatmış bakın.

SEVGİLİ

Kasınçıgımın öyü kadgurar men;

Kadgurdukça

Kaşı körtlem,

Kavışıgsayur men

Yavuklumu düşünüp dertlenirim;

Dertlendikçe

Kaşı güzelim,

Kavuşmak isterim

Öz amrakıman öyür men,

Öyü evirür men ödü...çün

Öz amrakıman

Öpügseyür men

Öz sevgilimi düşünürüm,

Düşünüp dururum...

Öz sevgilimi

Öpmek isterim.

Tarihin zaman diliminde yolculuğumuza devam ederken belli başlı şairlerimizin bazılarından söz etmek istiyorum.

Orta Asya'nın en büyük Türk Şairi Ali Şir Nevai'dir. Birçok eseriyle Çağatay Türkçesinin en güçlü sesidir. Ali Şir Nevai aynı zamanda büyük bir alimdir.

Türk Edebiyatının en güçlü şairlerinden Fuzuli'nin en önemli beyti şudur;

Canı kim cananı içün sevse cananın sever

Canı içün kim ki cananın sever canın sever

Mevlana Farsça yazdığı Mesnevi ve birçok şiiriyle yüzyıllar öncesinden günümüze uzanan Hak aşkını en iyi anlatan şairlerimizdendir. Binlerce beyit yazdığı halde kendine ''Hamuş''(suskun) diyen Mevlana Mesnevi'ye ''Bişnev''(dinle) sözüyle başlamış önemli bir filozof ve felsefisttir.

Yunus Emre Allah aşkını bize halk söyleyişiyle anlatan en büyük mutasavvıf (tasavvuf ehli) şairlerimizdendir. Şiirleri Türkçe yazılmıştır. Yunus Emre'nin gönül deryasından bir dörtlük;

Eğer göğün yedi kat üstüne çıkmaksa niyetin

Aşktan güzel merdiven bulamazsın

Eğer aşkı bulmaksa niyetin,

Aramadan duramazsın

Karacaoğlan din dışı konuları ve aşkı anlatan en büyük halk şairlerimizdendir.

Şeyh Galip Divan Şiir Geleneği'nin son büyük şairidir. Hüsn-ü Aşk Mesnevisi İlahi aşkı anlatan en güçlü eserlerimizdendir.

Yahya Kemal şiir planı ve ahenge çok önem veren, bir kelime için yıllarca düşündüğü bilinen ve şekil olarak ''mükemmel'' kabul edilen şiirler yazmış büyük şairlerimizdendir. ''Sessiz Gemi'' şiiri en tanınmış eseridir.

SESSİZ GEMİ

Artık demir almak günü gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan

Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol

Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol

* * * * *

Nazım Hikmet serbest şiirin öncülerindendir. Adını dünyaya duyurmuş yakın çağımızın önemli şairlerindendir. ''Tahir ile Zühre Meselesi'' günümüzde olduğu kadar, yüzyıllar ötesine uzanıp adından söz ettirecek dizelerdir.

TAHİR İLE ZÜHRE MESELESİ

Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da

Hatta sevda yüzünden ölmek de ayıp değil

Bütün iş Tahir'le Zühre olabilmekte

Yani yürekte

* * * * *

Burda isminden bahsedemediğim birçok şairimiz Türk Edebiyatına önemli eserler bırakmış ve kültürümüze dil zenginliği anlamında büyük katkı sağlamıştır.

Edebiyat ve şiir dünyasında birlikte çıktığımız bu yolculuk bitmedi elbette. Günümüz durağında soluklanıyoruz şimdilik.

Ve daha kimbilir kaç kağıdın göğsünü gerdiğini göreceğiz bir şairin kaleminde.

Kimbilir kaç şiirin sözlerinde kendimiz olup arzı endam edeceğiz dizelerin ahenkli aralığında...
kimbilir?

Kıvrak edalı, biraz da nazlı

Kelimelerin sevdalı dansı

Kağıdın bağrı yaralı

Kalemin kalbindendir sızısı

Başlar bir şairin sözlerle valsi...

Nazlı Saraç Orak (Naz'ca)