STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ

Stratejik planlama, bir kurumun uzun vadeli hedeflerine ulaşmak için izlemesi gereken yolu sistematik bir şekilde  belirlemesini sağlayan kapsamlı bir yönetim sürecidir.

Bu süreç, öncelikle kurumun mevcut durumunun analiz edilmesiyle başlar. Kurumun; güçlü ve zayıf yönleri ile  fırsatları ve tehditleri değerlendirilerek mevcut durumunun  bir fotoğraf çekilir. Ardından kurumun misyonu (ne yaptığı), vizyonu (nereye ulaşmak istediği) ve temel değerleri (hangi ilkelerle hareket ettiği) net bir şekilde tanımlanır.

Stratejik planlama süreci yalnızca bir plan oluşturmak değil ; ayni  zamanda bu planın uygulanmasını izleme, değerlendirme ve gerektiğinde güncelleme mekanizmalarını da içerir.

Stratejik planlama, değişen koşullara uyum sağlamak, rekabet avantajı elde etmek ve kurumsal sürdürülebilirliği güvence altına almak açısından kritik öneme sahiptir. Bu yönüyle, stratejik planlama sadece bir yönetim aracı değil, aynı zamanda bir yön bulma ve kurumu geleceğe taşıma rehberidir.

Stratejilerin belirlenmesi gelecek için önemlidir, ancak stratejilerin yaratıcı düşünceler ile uygulanabilir olmasını sağlamak, stratejik düşünmenin, stratejik değişimin özümsenmesini sağlayabilmek, değişimin, dönüşümün, sürdürülebilir gelişimin başarısı için ana etkendir.

Stratejik planlamada aşağıda belirtilen dört temel sorunun cevabının bulunması ile stratejilerin belirlenmesi gerekir.

·       Neredeyiz?

·       Nereye ulaşmak istiyoruz?

·       Ulaşmak istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?

·       Başarımız nasıl takip eder ve değerlendiririz?

Bu sorulara bulacağınız anlamlı cevaplar ışığında stratejik planlama yolculuğunuza sağlam adımlarla başlayabilirsiniz.

Stratejik Planlamada 10 Temel Adım

1. ) Vizyon ve Misyon Belirlenmesi

Organizasyonun, vizyonu ve misyonu stratejik planın ilk adımında net bir şekilde tanımlanmalıdır.

·       Ne için varım?

·       Nereye gideceğim?

·       Kurum olarak benim görevim ne?

·       Benim sorumluluklarım neler?

gibi geleceği şekillendirme odaklı soruların cevaplar bulunmalıdır.

Kurumun  vizyonu olduğu gibi şirketi düş gücü ile geleceğe taşıyacak olan çalışanların da vizyonu vardır.

Burada en önemli unsur, şirket vizyonu ile bireysel vizyonunu bütünleştirebilecek olan çalışanlarla dolu bir organizasyon kurarak yolculuğa başlamış olmak gerekir.

2.) Mevcut Durum (SWOT) Analizi Yapma

Organizasyonun içerideki güçlü yönleri ve zayıf yönleri ile dışarıdaki fırsat ve tehditleri belirlemek için mevcut durumunuzu analiz etmeniz gerekir. Resminizi göreceğiniz bu analiz, doğru harita çizmenizi ve anlık değişen durumlarda daha hızlı kararlar almanızı sağlayacaktır.

“Ayna ayna söyle bana benden başka güzel var mı?’’

sorusunu yönelttiğinizde sizin için olumsuz ancak doğru yol haritası çizmeniz için gerekli olan her türlü cevabı kabullenmeniz, eleştirme ve eleştirilme karşısında ayna ile aranızda içtenlikle döşenmiş bir yol olmalıdır.

Gelişim ve katkı odağı ile hareket eden kurumunu  eleştiren, gördüğü eksikliği çekinmeden dile getiren çalışanlarla çevrenizi donatmalısın.

3.) Uzun Dönemli Hedefler Belirleme

Temelde belirlediğiniz vizyonunuza ve misyonunuza yaslanarak uzun dönemli hedeflerinizi belirlemelisiniz.

·       1 yıl sonra pazarın %50’sine hakim olacağım

·       2  yıl sonra üretim kapasitemizi %100 artıracağız.

Yukarıda verilen örnekler gibi 3 yıllık, 5 yıllık, 10 yıllık hedeflerinizi belirleyip bu doğrultuda planlamalar yapmalısınız. Tabii ki hızla değişen ekonomik koşullar paralelinde 6 aylık ve 1 yıllık planlarınızı da oluşturmayı unutmayın…

4.) Kısa Dönemli Hedeflerin Ölçülebilir Olması

Kısa dönemli hedefler uzun dönemli hedeflere ulaşmak için atılan küçük adımları ifade eder. Bu adımların sonuçlarının kontrol edilmesi ve değerlendirilmesi önemlidir.

Kısa dönemli hedefleriniz için attığınız adımları, organizasyonunuzun ilerlemesini izleyerek ve stratejik hedeflere ulaşmak için dinamik olmasını sağlayarak sürekli değerlendirmeniz gerekir.

5.) Alternatiflerin Değerlendirilmesi

Farklı stratejiler ve eylem planları geliştirin ve bunları karşılaştırın. Potansiyel riskleri, getirileri ve kaynak gereksinimlerini dikkate alarak en uygun stratejileri seçmelisiniz. Belirlediğiniz stratejilerinizin dinamik olması, ana hedeflerinizden sapmayacak şekilde değişen koşullara uyum sağlamanızı kolaylaştırır.

Ara sıra otoban dışındaki yollara da sapmanız olasıdır.

6.) Stratejik Planın Uygulanması

Seçilen stratejilerin uygulanmasına odaklanın. Planın etkin bir şekilde yol alması için organizasyonunuzun tümüyle paylaşın, tüm ekip üyelerine katılım ve sorumluluk duygusu verin. Organizasyonunuz içerisinde;

·       Kimin?

·       Nerede?

·       Nasıl?

·       Ne zaman?

·       Kimlerle?

 aksiyon alacağını net bir şekilde tanımlanmalıdır.

Planın başarısında motivasyon ve sinerjinin en önemli unsur olduğunu unutmamak gerekir.

Yetkinliklere göre konumlama özgüven ve motivasyonu tetikleyerek, organizasyona ortak sinerji ile hareket etme kabiliyeti kazandıracaktır.

7.) İzleme ve Değerlendirme

Stratejik hedeflere ulaşmak için planın performansını düzenli olarak izleyin ve değerlendirin. Başarıyı ölçmek için belirli performans göstergeleri hazırlamanız gereklidir

Ölçemediğinizi geliştiremezsiniz.

8.) Esnek Olma Uyum Sağlama

Zamanla değişen koşullara uyum sağlamak için stratejik planınızı esnek tutun. Herhangi bir değişiklik veya beklenmedik durumla karşılaştığınızda, stratejilerinizi gözden geçirin ve gerekirse düzeltmeler yapın.

Planın dinamik olması sizi yolunuzdan alıkoymaz! Aksine hedeflerinize daha kolay ulaşmanızı sağlar.

9.) İletişim ve Ortak Sinerji

İletişim ve iş birliğinin olduğu ortamlarda, gelişim ve değişim vardır. Ekip üyeleri arasında; açık, şeffaf, dürüst ve gelişim odaklı iletişimi sağlamak durumundasınız. Bunu sağlayabilirseniz tüm yapının aynı resmi görmesini, aynı zirveye çıkmak için ortak sinerji oluşturarak birlik ruhu ile kol kola yürümesini sağlarsınız. Böyle ortamlarda başarı hikayesi yazılır.

10.) Teşvik Etme ve Ödüllendirme

Stratejik hedef yolculuğunda başarı ve başarısızlığı fark etmeniz gereklidir. Bu doğrultuda adil olarak ödüllendirme; bağlılığı ve başarıda sürdürülebilirliği sağlayacaktır.

ÖZETLE

Stratejik planlama yolculuğu; işletmenin uzun dönemli hedeflerine ulaşmak için atacağı adımları içeren, yön tayinini belirleyen süreçtir. Bu süreç organizasyonun mevcut durumunu değerlendirme, iç ve dış çevredeki fırsat ve tehditleri anlama hedeflere ulaşmak için güçlü ve zayıf yönlerin tespit edilmesi ile stratejilerin belirlenmesidir.

Organizasyonun vizyonunu ve misyonunu netleştirir, stratejik amaçları belirler, bu amaçlar doğrultusunda ölçülebilir hedefler koyarak kaynakların en verimli şekilde kullanılması için eylem planlarını oluşturur. Aynı zamanda izleme ve değerlendirme mekanizmasını içerir böylece organizasyon değişen iç ve dış faktörlere uyumunu sağlar.

Unutmayın! Şirketlerde yolculuklar hiçbir zaman bitmeyecektir.