TOPLUMSAL TRAVMANIN BİREYE ETKİSİ

Son dönemde dünyada yaşanan olumsuz gelişmeler bizlere toplumsal travma kavramını hatırlattı. Toplumsal travma; doğal afetler, kazalar, savaş, politik, etnik, dini ya da cinsiyet temelli zulüm ve şiddet olayları gibi sadece travmayı yaşayan bireyleri değil, bu duruma doğrudan ya da dolaylı biçimde tanık olan tüm toplum kesimlerini etkileyen olaylardır. Dolayısıyla bu tarz süreçlerde dehşet, çaresizlik, tedirginlik, acı, kayıp hissi, öfke, donukluk, yabancılaşma, yalnızlık, endişe, belirsizlik gibi pek çok duygunun bir sis bulutu gibi topluma dalgalar halinde yayıldığını görürüz.
Travmatik bir durumun birey üzerinde hemen veya ertelenmiş bir biçimde ortaya çıkabilen duygusal, zihinsel ve bedensel pek çok etkisi olabilmektedir. Travma, iç dünyamızın en temel ihtiyacı olan güvende olma duygusunu yitirdiğimizi hissettiren bir durumdur. Olayın iç dünyamızda yarattığı yoğun duygusal etkiler sebebiyle, yaşanan olayı bütünlüklü olarak hatırlayamadığımız gibi olayı söze dökmekte de zorluklar yaşarız.
Kimi travmaya tamamen donuklaşarak, hissizleşerek kimi ; sürekli tehdit altındaymış gibi, kimi de sanki rüyadaymış gibi hissederek tepki verir. Bu tepkiler çoğu insanda birkaç gün ya da hafta içinde geçerken bazı kişilerde gündelik hayatını zorlaştıran ve uzun süreçlere yayılan bir problem olabilir. Halen dünyanın birçok yerinde savaşlar gerçekleşmekte iken bu olayların gerçekleştiği toplumlar sıkıntı, kaygı düzeyi TSSB(Travma Sonrası Stres Bozukluğu) bakımından oldukça riskli durumdalardır. Yaşanan olayın yoğunluğu ve uyandırdığı duygu, geçmişte travmaya maruz kalmış olmak TSSB geliştirmede risk faktörlerindendir. Peki bize bu dönemle daha iyi başaçıkmamız için neler iyi gelir ?
Öncelikle zor bir süreç olsa da öz bakıma, uyku ve beslenme düzenine dikkat etmeliyiz. Çünkü bu ihtiyaçlar algılama ve düşünme yetimizi doğrudan etkilemektedir.
Sizi anlayacağınızı düşündüğünüz ve yanınızda kendinizi güvende hissettiğiniz kişilerin bu süreçte size eşlik etmesine izin verin.
Günlük hayatınızda yardım faaliyetleri almak, sosyal sorumluluk projelerinde bulunmak çaresizlik ve umutsuzluk duygularının dağılmasını sağlar.
Kendinizi ifade edeceğiniz çeşitli alanlar bulmak önemlidir. Bireye özgü mizah ve sanat kişiye hem kendini ifade yoluyla kontrol duygusunu verir hem de kişinin tepkisini ortaya koymasına yardımcı olur.
Eğer yaşananlarla başedemiyor ve uzun süredir günlük hayatınızdaki işlevselliğin bozulduğunu düşünüyorsanız bir ruh sağlığı uzmanından destek alabilirsiniz.
(Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), p. 370-396.)
(Van der Kolk, B. A., & Fisler, R. (1995). Dissociation and the fragmentary nature of traumatic memories: Overview and exploratory study. Journal of Traumatic Stress, 8, 505-525.)