ŞİRKETLER NEDEN UZUN ÖMÜRLÜ OLMUYOR ?

Kurulan birçok şirket, büyük hayallerle yürümeye başlamış olmasına rağmen zaman içinde kepenklerini kapatmak zorunda kalıyor.
Peki, şirketlerin büyük çoğunluğu neden uzun ömürlü olamıyor?
Bu sorunun cevabı, şirket içi dinamikler  (içsel faktörler)  ile piyasa ve çevresel dinamikler (dışsal faktörler) in etkin ve verimli bir şekilde yönetilememesinde saklıdır.
Şirketlerin uzun ömürlü olamamasının en önemli sebeplerinden biri stratejik planlama eksikliğidir.
Çoğu girişimci, şirketi kurarken büyük bir motivasyonla hareket etse de uzun vadeli bir yol haritası çizmeyi ikinci plana bırakır .
Günlük operasyonların içinde boğulan şirket sahipleri birlikte çalıştığı yöneticileri de olmak üzere , geleceğe dair vizyon geliştirmekte zorlanır.
Bu durum, şirketin pazarın yönünü önceden tahmin etmesini engeller ve sürdürülebilir büyümeyi imkansız hale getirir.
‘’Belirli bir stratejiye dayanmadan hareket eden şirketler , ani değişimlere hızlı uyum sağlayamaz, karar alma süreçlerinde karmaşa  yaşar ve sürdürülebilir bir büyüme yerine günü kurtarmaya yönelik adımlar atmak zorunda kalır.’’
Finansal yönetim zafiyetleri de şirketlerin ömrünü kısaltan kritik etkenlerden biridir.
Kar  etmek tek başına yeterli değildir; nakit akışının doğru yönetilmesi, borçlanma yapısının dengeli olması ve yatırım kararlarının dikkatle verilmesi gerekir.
Aşırı borçlanma, tahsilat sorunları veya yanlış yatırımlar, karlı görünen bir işletmeyi bile iflasın eşiğine getirebilir.
‘’Finansal disiplinden yoksun şirketlerin uzun vadede ayakta kalması zordur.’’
Liderlik ve yönetim sorunları da şirketlerin kısa sürede yıpranmasına yol açar.
Başlangıçta kurucunun vizyonu şirketi ileri taşıyabilir, ancak zamanla farklı yönetim anlayışlarına ihtiyaç duyulur.
Aşırı merkeziyetçilik, yani tüm kararların tek kişide toplanması esnekliği azaltır. Değişime kapalı bir liderlik anlayışı, şirketin çağın gerisinde kalmasına neden olur.
‘’Profesyonel yöneticilere güvenilmemesi özellikle aile şirketlerinde kurumsal büyümeyi engeller.’’
Günümüz iş dünyasında teknolojik değişim son derece hızlı yaşanmaktadır. Bu nedenle piyasa ve teknolojiye uyum sağlayamayan şirketler hızla geride kalır.
Dijitalleşmeyi reddeden, müşteri ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanır. Rakiplerin teknolojiye daha hızlı adapte olması, onları pazarda avantajlı konuma getirirken buna uyum sağlayamayan şirketler rekabet dışında kalır.
‘’Dijitalleşmeye önem vermeyen şirketler, teknolojik dönüşümlere hazırlıksız yakalanır; bu da rekabet avantajlarını hızla kaybetmelerine neden olur.’’
Şirketlerin ömrünü etkileyen bir diğer faktör insan kaynağı yönetimidir. Bir şirketin  en değerli varlığı çalışanlarıdır; ancak birçok şirket yetenekli personeli elde tutmakta zorlanır.
Kariyer fırsatları sunmayan, çalışan motivasyonunu önemsemeyen ve liyakat yerine farklı kriterlerle yönetici seçen şirketler zamanla verimliliğini kaybeder.
‘’İnsan kaynağı problemleri çözülmedikçe, şirketin sürdürülebilirliği ciddi biçimde zedelenir.’’
Kurumsallaşamama özellikle aile şirketlerinde sıkça karşılaşılan bir sorundur.
Kararların duygusal veya kişisel ilişkiler üzerinden alınması, şirketin profesyonel yönetimden uzaklaşmasına neden olur.
Nesil değişimlerinde ortaya çıkan miras kavgaları, ortaklar arasında çatışmalara yol açar.
Şeffaflık ve kurumsal yönetim ilkelerinin eksikliği, şirketin hem içeride hem dışarıda güvenilirliğini sarsar.
‘’Kurumsallaşmayı başaramayan işletmelerin uzun ömürlü olması oldukça zordur.’’
Müşteri odaklılıktan uzaklaşmak da şirketlerin düşüşünde önemli bir etkendir.
Çoğu şirket başlangıçta müşteri ihtiyaçlarını ön planda tutar, ancak zamanla kendi iç işleyişine ve kar maksimizasyonuna odaklanır.
Müşteri deneyimine önem vermemek, şikayetleri dikkate almamak ve değişen trendleri takip etmemek müşteri kaybına yol açar.
‘’Müşterisini kaybeden bir şirketin piyasada uzun süre varlığını sürdürebilmesi mümkün değildir.’’
Rekabet baskısı ve globalleşme de işletmelerin ömrünü kısaltan dışsal etkenlerdir.
Artık şirketler sadece yerel rakiplerle değil, küresel ölçekte güçlü markalarla da yarışmak zorundadır. Ucuz iş gücü avantajı olan ülkelerdeki üreticiler maliyet açısından üstünlük sağlar.
‘’Global markaların marka bilinirliği ve pazarlama gücü, küçük işletmeleri gölgede bırakır.’’
Kriz yönetimindeki yetersizlikler de şirketlerin çöküşünü hızlandırır. Ekonomik dalgalanmalar, döviz krizleri, pandemi gibi beklenmedik durumlar her zaman olacaktır.
Ancak alternatif plan geliştirmeyen, esnek hareket edemeyen ve maliyetlerini optimize edemeyen şirketler kriz dönemlerinde kolayca yıkılır.
‘’Krizi fırsata çeviremeyen işletmeler uzun vadede ayakta kalamaz.’’
Vizyon eksikliği ve yenilikten uzaklaşmak şirketlerin ömrünü kısaltan en temel sebeplerden biridir.
Statükoya bağlı kalarak değişimi reddetmek, şirketi durağan hale getirir. Yenilikçi ürünler ve iş modelleri geliştiremeyen şirketler müşterilerin gözünde cazibesini kaybeder.
‘’Vizyoner liderliği olmayan, çalışanlarına ve müşterilerine ilham veremeyen işletmeler kısa sürede unutulup gider.’’
Şirketlerin uzun ömürlü olamamasının ardında stratejik planlama eksiklikleri, finansal yönetim hataları, liderlik sorunları, teknolojiye uyumsuzluk, insan kaynağı problemleri, kurumsallaşamama, müşteri odaklılık eksikliği, rekabet baskısı, kriz yönetimi zafiyetleri ve vizyon eksikliği yatmaktadır.
‘’Şirketler uzun ömürlü olmuyor çünkü çoğu değişimi yönetemiyor; değişime uyum sağlayanlar ise tarihe yön veren şirketler  olarak ayakta kalıyor.’’
 
Saygı ve sevgilerimle …